Bir Kafkasya Güzellemesi “Hacı Murat”- Lev Tolstoy

Çok küçükken Anna Karanina ve Savaş ve Barış kitaplarını okudum. Ondan sonra elime hiç Lev Tolstoy kitabı geçmedi. Bir gün yeni İstanbul havaalanından gelirken D&R mağazasında girdim bir baktım bu klasik kitaplar indirimde. Dostoyevski ve Tolstoy kitabı aldım dört tane. Ezilenler, Budala, Hacı Murat ve Üç Ölüm. Hacı Murat “Kurtlar Vadisi” sonrası moda oldu Murat 124lere bu ismi demeye başladılar. Şaka sandım ama gerçekten böyle bir kitap var. Kitabı Tolstoy yaşlıyken yazmış. Kırım Savaşı sırasında subaylık yaparken yaşadıklarından esinlenip yazmış. Kafkasya’da Şeyh Şamil ile Rusların arasında geçen savaşı ve Rusların neler yaptığını en ince noktasına kadar anlatıyor. Rus Kralından bahsediyor. Rusların Çeçenler ve Avarlar ile arasındaki ilişkiyi anlatıyor. Bölgeyi, adetlerini, yedikleri yemekleri, giydiklerini, ibadetlerini tek tek anlatıyor. Okumanın güzel yanı da bu. Bilmediğin bir sürü şeyi öğreniyorsun. O yıllara gidip, artık kalmamış adetleri, yerleri okumak çok heyecan verici. Mesela Ruslar Bizim arşın gibi , Verst (Rusça: верста, versta), bir Rus uzunluk ölçü birimi kullanıyorlar. Takribi 1,0668 kilometre. Rus Kralının Alman kökenlerinden bahsediyor. Prusya kralının kuzeni olduğunu anlatıyor. Hacı Murat, Şeyh Şamil’e karşı gelip Rusların tarafına geçtiğini söyleyen aslında ailesi Şeyh Şamil tarafından ele geçirildiği için bunu yapan bir kahraman. Onun hikayesi. Müslüman Kafkasyalı bakış açısını gerçekten güzel anlatmış Tolstoy. Kitabı dört günde bitirdim. Rusların Kafkasya’yı ele geçirmek nasıl ormanları yok ettiğini, halkın sularını zehirlediğini anlatmış. Bir parantez açarsak ben Doğu Avrupa’da Sırplar ve Bulgar dışında Ruslardan sevgi ile bahseden bir millet görmedim. Irkçı değilim ve Rusya’ya defalarca gittim. Hatta Rus zulmü de gördüm. 11 eylül 2001 sonrasıydı. Eylül 2001 ama hangi gün hatırlamıyorum. THY uçağı ile Moskova Şeremetyevo Havaalanına indik. Uçaktaki herkes indi pasaport kontrolünden geçti bizim pasaportlara bakmadan ayırdılar. Ziraat Bankası Moskova Şube Müdürü, Ben, Bizim şirketten bir arkadaş ve 3 Ürdünlü. Fuar için gittik ve bize 6 saat hiç açıklama yapmadan alanda beklettiler. Bir görevli bulup sorunca bizi sınır dışı etmekle tehdit ettiler. Pasaportlar vizeli olmasına rağmen beklettiler. Sonra pasaportları verip girebilirsiniz ülkeye dediler. Şikayet etmek istediğimizde durumu bizi görevliye mukavemetten hapse atmakla tehdit ettiler. Konu kitaptan başka yönlere kaydı evet. Sadece Sırplar ve Bulgarlar Rusları seviyor benim gördüğüm. Türkler’ den kurtardığı için Ruslar, Sırplar ve Bulgarlar hem minnet duyarlar. Kitap konusuna geri dönecek olursak, kitap çok da beklenmedik bir sonla bitiyor ve insan alt üst oluyor. Sonuna kadar heyecanla okunacak bir kitap. 130 sayfalık kitabı 4 günde bir solukta okudum. Kitap okumak isteyenlere Pomodoro yöntemine benzeyen bir yöntem önereceğim. Bir deftere yapılacaklar listesi yapın ve bu listede yapacaklarınızı bitirince gidip işaretleyin. O listeye “25 sayfa kitap oku” yazın. Bende işe yarıyor valla. Size de tavsiye ederim.
Sevgiler